موضوعات اصلي
انقلاب اسلامی ، عدالت محوری و مردم سالاری دینی
برقراری عدالت آنقدر ارزش و اهمیت دارد که خداوند در آیه 24 سوره حدیدهدف بعثت انبیا را برقراری عدالت معرفی کند و می فرماید" به تحقیق ما پیامبران خویش را با دلایل روشن فرستادیم و بر آنان کتاب و ترازو فرود آوردیم که میان مردم به عدالت قیام کنند "
مولای متقیان حضرت علی (ع) که نام مبارکشان با عدل و عدالت قرین است عدل را رستگاری و کرامت ، برترین فضائل و بالاترین موهبت الهی می دانند و می فرمایند " ملاک حکمرانی عدالت است عدالت راس ایمان است عدالت محکمترین بنیان است "
در دیدگاه امام علی (ع) حکومتی که بر اساس عدالت حرکت کند ضمن حفظ استقلال و اقتدار و عزت و ارزشمندی ، محبت مردم به حکومت استمرار می یابد و زمینه عمران و آبادانی کشور بیش از پیش فراهم می گردد از سوی دیگر مولا علی (ع) حکومت بر پایه ظلم و جور را موجب فساد جامعه ، اختلاف و شکاف طبقاتی ، عقب ماندگی ، سست شدن پایه های حکومت و دشمنی مردم نسبت به حکومت می دانند.
امام علی (ع) حتی در بکارگیری نیروها رعایت عدالت و شایسته سالاری و لیاقت را مورد تاکید قرار می دهند و یکی از آفتهای حکومت را رابطه سالاری و خویشاوند مداری ، رفاقت بازی و گروه گرایی می دانند و خطاب به مالک اشتر می فرمایند " کارگزاران را از میان مردمی با تجربه و با حیا و از خاندانهای پاکیزه و با تقوی که در مسلمانی سابقه درخشانی دارند انتخاب کن زیرا اخلاق آنان گرامی تر و آبرویشان محفوظ تر و طمع ورزیشان کمتر و آینده نگری آنان بیشتر است "
در ادامه می فرمایند " بهترین روشنایی چشم زمامداران استقرار یافتن عدالت در شهرها و ظهور محبت مردم است "
حقیقت آنست که انسانها تشنه عدالتند و دوام و بقای حکومت بستگی به عدالت دارد (المک یبقی مع الکفر و لا یبقی مع الظلم )
استاد شهید مطهری در کتاب سیری در نهج البلاغه در مورد مفهوم عدالت می نویسند " مفهوم عدالت اینست که استحقاق های طبیعی و واقعی در نظر گرفته می شود و هر کسی مطابق آنچه به حسب کار و استعداد لیاقت دارد داده می شود "
حکومت اسلامی در این راستا می بایست تمام همت و تلاش خود را برای اجرای عدالت نه در شعار بلکه در عمل به کار بندد و در هر امری باید عدالت مبنا قرار گیرد و همه مسئولان نظام جمهوری اسلامی باید این نکته اساسی و مهم را مورد توجه قرار دهند که علت محدثه و ایجاد انقلاب اسلامی استقرار و اجرای احکام الهی بویژه عدالت اجتماعی و مبارزه با ظلم و جور و فساد بوده و علت مبقیه انقلاب نیز همین خواهد بود .
حضرت امام خمینی (ره) بارها بر عدالت اجتماعی و اجرای عدالت توسط مسئولان و کارگزاران تاکید کردند و فرمودند " اسلام خدایش عادل است پیغمبرش عادل است و معصوم امامش هم عادل و معصوم است قاضیش هم معتبر است که عادل باشد فقیهش هم معتبر است که عادل باشد شاهد طلاقش هم معتبر است که عادل باشد امام جماعتش هم معتبر است که عادل باشد امام جمعه اش هم باید عادل باشد از ذات مقدس کبریا گرفته تا آن آخر ، زمامدارش باید عادل باشد ولات آن هم باید عادل باشند .... اگر عدالت در بین زمامداران نباشد این مفاسدی است که دارید می بینید "
حضرت امام (ره) انگیزه تشکیل حکومت پیامبر گرامی اسلام (ص) را اینگونه بیان می کنند " پیغمبر اسلام تشکیل حکمت داد مثل سایر حکومتهای جهان لکن با انگیزه بسط عدالت اجتماعی "
امروز جمهوری اسلامی به عنوان ام القرای جهان اسلام برای رسیدن به توسعه و کمال و عزت و اقتدار می بایست ریشه های تبعیض و بی عدالتی را خشکانده و در راه استقرار عدالت اجتماعی تلاش نماید چرا که خداونددر سوره مبارکه نساءمی فرماید " خداوند فرمان می دهد که امانتها را به صاحبانش برگردانید و در وقتی که میان مردم حکم می کنید به عدالت حکم کنید "
انقلاب اسلامی و مردم سالاری
حضرت امام (ره) نهضت اسلامی را با دست خالی ولی با پشتوانه مردم آغاز کرد و با توکل به خدای متعال پیروزی را برای آنان به ارمغان آورد ایشان در دوران مبارزات انقلاب اسلامی بارها بر قدرت و عظمت مردم ایران تاکید می کردند و در اکثر پیامها و سخنرانی ها بر نقش حساس و اساسی مردم تکیه می کردند حتی در دوران انقلاب نیز خطاب به شاه می گفتند " کاری نکن که بگویم این مردم تو را از این مملکت بیرون کنند و یا در روز 12 بهمن در میان آنهمه شور و احساس بازهم با صراحت اعلام می کنند " من به پشتوانه اینکه مردم مرا قبول دارند مشت تو دهن این دولت می زنم " و پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز بارها مردم ایران را ستودند و در وصیت نامه سیاسی الهی شان مردم ایران را بهتر از مردم حجاز در عصر رسول الله خواندند و نوشتند : من با جرأت مدعی هستم كه ملت ایران و تودة میلیونی آن در عصر حاضر بهتر از ملت حجاز در عهد رسول‌الله ـ صلی‌الله علیه و آله ـ و كوفه و عراق در عهد امیرالمؤمنین و حسین بن علی ـ صلوات الله و سلامه علیهما ـ می‌باشند
در این راستا حضرت امام تاکید می کنند " شکل حکومت ما جمهوری اسلامی است جمهوری به معنای اینکه متکی به آرای اکثریت است و اسلامی برای اینکه متکی به قانون اسلام است " حضرت امام (ره) معتقد بودند که بدون پشتیبانی و حمایت مردم جمهوری اسلامی استقرار نمی یافت و این مردم بودند که با از خودگذشتگی ، قیام و فداکاری خویش حکومت پهلوی را ساقط و جمهوری اسلامی را مستقر ساختند ایشان بارها بر احترام به مردم و خدمت به آنان تاکید کرده و می گویند " ما باید ببینیم ملتی که ماها را به این مقامها رسانده اند از ما چه می خواهند و ما باید برای آنان چه بکنیم جمهوری اسلامی یعنی اینکه رژیم به احکام اسلامی و به خواست مردم عمل کند "
حضرت امام (ره) در فرازی دیگر از سخنان خویش تصریح می کنند " جدایی ملت از دولت بلکه رو در رو قرار گرفتن آنها موجب ضعف آنها و گرفتاری دولت و ملت شده تا این مشکل خود را دولتها رفع نکنند روی سعادت را نخواهند دید "
بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران مشارکت و نظارت مردم را تضمین کننده امنیت و آرامش جامعه و سعادت آنان می دانند و با تاکید بر رعایت حقوق مردم و حق رای مردم و تعیین سرنوشت می فرمایند " میزان رای ملت است ما تابع آرای ملت هستیم ملت ما هر طوری رای داد ما هم از آنها تبعیت می کنیم "
حضرت امام (ره) در سخنی حفظ اسلام را به حفظ مردم و عدم بدبینی مردم به اسلام و حکومت اسلامی پیوند می زنند و می فرمایند " اسلام را باید حفظ کنید حفظ اسلام به این است که اعمالتان را تعدیل کنید با مردم خوب رفتار کنید برادر باشید با مردم ... کاری نکنید که مردم بگویند که ای کاش نبود این پاسدار کاری نکنید که مردم بگویند ای کاش روحانیتی در کار نبود مسلئه مهم است "
بحث مردمسالاری دینی و احترام همه جانبه به مردم را از نگاه حضرت امام خمینی (ره) را با خاطره ای درس آموز از مهندس میرحسین موسوی به پایان می بریم " یک شب در منزل حاج احمد آقا در خدمتشان بودیم بحث فداکاری مردم پیش آمد و حضرت امام فرموند مردم خیلی جلو هستند ما عقب شان داریم می رویم یکی از دوستان فرمودند خوب حالا ما اگر بگوییم دنباله رو مردمیم و دنبال مردم می رویم برای ما مصداق دارد و درست است ولی در مورد شما نمی توانیم این حرف را بزنیم شما جلوی مردمید حداقل در کنار مردمید من یادم است که امام عصبانی شدند و فرمودند " مردم جلو هستند "
